Stedelijke verdichting?

Rotterdam heeft zichzelf ten doel gesteld om 50.000 woningen te bouwen (tot 2030) binnen het al zeer dichte stedelijk gebied. Ter vergelijking, in Barendrecht staan nog geen 20.000 woningen. Er is geen onderzoek gedaan naar de gevolgen voor gezondheid, leefbaarheid, verkeer en biodiversiteit. Er is ook niets gevraagd aan de huidige inwoners. En wederom toont onderzoek aan dat verdichting leidt tot een ongezonde leefomgeving, 45 woningen per hectare is voldoende om voorzieningen op loop en fietsafstand te kunnen hebben. Bij deze dichtheid, en rekening houdend met gemiddeld 3 bouwlagen en woningen van gemiddeld 100m2, is 75m2 groen per woning haalbaar. Deze woningen kunnen “passieve” woningen zijn van plantaardige bouwmaterialen waardoor aan meerdere transities tegelijk kan worden bijgedragen: de energietransitie, grondstoffentransitie, landbouwtransitie en zorgtransitie.

In 2021 heeft een “verstedelijkingsalliantie” besloten tot het bouwen van grote aantallen woningen. Vooral Langs en bij bestaande OV knooppunten om maximaal te kunnen profiteren van zogenoemde “agglomeratievoordelen“. Economische voordelen voor theaters worden als voorbeeld genoemd. Deze alliantie lijkt op geen enkele manier gevoelig te zijn voor de gevolgen voor alle mensen die hier al wonen en straks ook wonen. Wat zijn de uitgangspunten voor natuur, gezondheid en ruimte? Zie hieronder “Recht op Groen”. Zoals het IPCC laat zien in hun onderzoeken is de dichtheid en ook de vorm van de gebouwen erg bepalend voor de luchtkwaliteit, bodemkwaliteit en hittestress.

In 2021 is ook een document tot stand gekomen binnen de G40, het zogenaamde “G40 Smart City Rapport”. Wat opvalt is dat onder de belangenverenigingen zich geen klimaat- en milieuwetenschappers bevinden. Een enorme blinde vlek zou je zeggen, maar toch wordt er heel veel gewicht aan dit rapport gegeven. Zoveel zelfs, dat Het Rijk opdracht geeft voor een kosten-baten analyse.

De conclusie die je kunt trekken is dat er zonder enige input van klimaatwetenschappers, milieuspecialisten een plan wordt gepresenteerd dat een ongeëvenaarde impact heeft op de woonomgeving van miljoenen mensen. Met de rug naar deze mensen toe. Er wordt over de hoofden van de burgers tot ingrijpende én eenzijdige wijzigingen in gebiedsontwikkeling besloten: heel veel steen en beton erbij in gebieden die al onder druk staan.

Wij dragen nu allemaal de gevolgen van deze onverantwoorde beleidskeuzes die tot stand zijn gekomen via onbehoorlijke procedures waarbij de duurzaamheidsbelangen nergens zijn meegewogen. En laten dat nu net de meest bedreigende zijn. Voor dit soort beleidskeuzes is een generatietoets eigenlijk verplichte kost.

Recht op Groen
Dit rapport staat haaks op het advies “Recht op Groen” van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli). Al in 2005, op eigen initiatief, publiceerde de Rli een diepgravend rapport over de onmisbare waarde van een groene omgeving voor de gezondheid, leefbaarheid, natuur en economie. De conclusie in dit rapport is dat in een wijk of buurt minimaal 75m2 groen per woning nodig is voor een lange termijn en duurzaam gezonde leefomgeving. Waar in Rotterdam wordt dit gehaald? En hoe kan het dat in Rotterdam nergens iets van dit rapport is terug te vinden, zelfs niet in de omgevingsvisie? Dit rapport van Rli bestaat uit een deel 1 en een deel 2 en heeft ook twee samenvattingen, voor de lezers met minder tijd.

De adviezen uit het rapport “Recht op Groen” worden ook bevestigd door het ROER Addendum en de gevoeligheidsanalyse van de omgevingsvisie Zuid Holland, die concluderen dat de leefbaarheid én de biodiversiteit naar “onleefbare niveaus” afdaalt bij ongewijzigd (huidig=binnenstedelijke verdichting) beleid. Hoe kan dit verschil zo groot zijn? De gemeente presenteert binnenstedelijk verdichten als de oplossing voor duurzaam bouwen. De wetenschappers en deskundigen zeggen echter het tegenovergestelde. Wat is hier aan de hand?