Planetaire grenzen

Onze planeet
Het belangrijkste bruikbare raamwerk om te begrijpen waarom “niets doen” (beleid laten doorsudderen) geen optie is komt van het Stockholm Resilience Center. Verdiep je in de achtergrond van de planetaire grenzen en leer onze planeet te zien als een complex systeem dat constant op zoek is naar een evenwicht, een wankel evenwicht, maar dat de laatste decennia versneld uit evenwicht raakt door toedoen van de mensen zelf.

https://stockholmresilience.org/research/planetary-boundaries.html

Dit raamwerk toont ook heel duidelijke dat de klimaatverandering, aangedreven door broeikasgassen, iets ander is dan het verlies aan biodiversiteit. Samen zijn het de twee grootste bedreigingen van menselijk leven zoals wij het nu kennen. En beiden moeten tegelijk worden aangepakt, zonder uitstel en met enorme snelheid.

Zeespiegel
In Nederland zijn we uiterst kwetsbaar voor stijgend water. En dat komt vanaf zee, vanaf het land en vanuit de lucht. In Rotterdam is het tot op heden niet gelukt om de CO2 uitstoot te verminderen en daarmee bij te dragen aan het stoppen van opwarming. Wereldwijd is dat een opgave die geen successen kent. Dit betekent dat we rekening moeten houden met nog sneller dan tot nu toe verwachtte stijging van de zeespiegel. In een serie van de OPEN Rotterdam over de zeespiegel zegt Wolbert van Dijk dat de voeten van de Zalmhaven toren over 10-15 jaar al regelmatig natte voeten heeft. Hebben de kopers daar rekening mee gehouden?

Natuur
Wereldwijd is de natuur het grootste slachtoffer van de economische krachten en de hoeveelheid mensen op deze planeet. En in Nederland, een welvarend land met heel veel kennis, is het zo slecht gesteld met de natuur dat we achteraan hobbelen in Europa. Met name in stedelijk gebied is de natuur nagenoeg verdwenen en zal het huidige beleid van verder verdichten de nekslag zijn. De stad wordt daarmee onleefbaar voor de mens.

En nu?
Treurig als je het zo bekijkt en hopeloos ook als je bedenkt dat de meeste problemen die we nu al aan den lijve ondervinden al 30 jaar worden voorspeld en de politiek en beleidsmakers hier eigenlijk niets mee hebben gedaan. Sterker nog, er wordt contraproductief beleid gevoerd met intensieve landbouw en hoogbouw in de steden. Hier en daar wat pleisters of verband, maar de wonden worden steeds groter en hoe ga je die behandelen?

Planetair dak
Een interessante metafoor voor die ons voorstellingsvermogen kan prikkelen is te spreken over ons “planetaire dak”. Het dak lekt, en goed ook. De belangrijkste gereedschappen om het te repareren is broeikasgassen naar nul (netto geen uitstoot) en de de natuur weer de ruimte geven en vrij houden van stikstoffen en andere verstorende stoffen. En we geven dit prioriteit nummer 1. Nog boven de economie dus, aangezien er een verband bestaat tussen economie en CO2 uitstoot. Zie de onderaan de wetenschapspagina op deze website.

Als ons planetaire dak weer werkt en we houden het dicht, kunnen we het leven zoals wij het kennen doorgeven aan volgende generaties.