Omgevingsvisie
Als onderdeel van de omgevingswet, die al meerdere keren is uitgesteld is dit een uiterst belangrijk zogenaamd “zelfbindend” document voor het gemeentebestuur. Heel belangrijk dus dat hier de juiste natuurwaarden in worden genoemd als randvoorwaarden bij gebiedsontwikkeling. Op dit moment ontbreekt dit in de visie.
In de zienswijze kun je vinden op de website van Rotterdam. Deze versie is de bijgewerkte versie, dus ná de zienswijzen die zijn ingestuurd, zoals die van de voorzitter van deze Stichting.
De omgevingsvisie die ter inzage lag (dus de initiële versie) kun je vinden bij de ingekomen stukken voor de gemeenteraad. Hier staan ook alle ingezonden zienswijzen bij.
Helaas is de omgevingsvisie ook na de verwerking van de zienswijzen niet toetsbaar en kan de voortgang van verschillende, ruim verwoorde, ambities niet worden gecontroleerd. Niet op leefbaarheid, niet op duurzaamheid, niet op biodiversiteit, niet op hitte, niet op mobiliteit, niet op waterveiligheid. Zelfs niet op “goede groei”, want hoe is dat gedefinieerd?
Participatie?
De omgevingswet schrijft voor dat de omgevingsvisie samen met de inwoners (en organisaties) moet worden opgesteld. Wij vragen ons af of dit in Rotterdam in voldoende mate is gebeurd. Er zijn geen verslagen of notulen van bijeenkomsten te vinden binnen de gemeente. Op de website van Rotterdam wordt hier wel naar verwezen. We weten uit eigen ervaring dat bij het door de gemeente georganiseerde webinar over de omgevingsvisie op 31 augustus 2021 slechts drie burgers aanwezig waren (dat waren wij!), de rest belangenorganisaties als waterbedrijven en NS Vastgoed. De organisatie rekende daar niet op, want er werd tijdens de introductie gevraagd of iedereen zich wilde voorstellen met naam én de organisatie die hij/zij vertegenwoordigde. Toen wij vertelden dat we namens onszelf deelnamen was er even geen “houding”.
Uiteindelijke hebben 7 burgers (van alle bijna 660.000 inwoners van Rotterdam!) een zienswijze ingestuurd. Daarvan zitten er nu twee in het bestuur van Stichting Rotterdam Natuurlijk!. Deze 7 particulieren zijn de mensen die, ondanks onzichtbaarheid voor het publiek van de werkgroep omgevingsvisie, toch de moeite namen zich te verdiepen in de omgevingswet. Verhoudingsgewijs is dat 6-7 keer minder dan er zienswijzen door burgers zijn ingestuurd in bijvoorbeeld de gemeente Zwolle. De gemeente Zwolle toont overigens meerdere verslagen van participatie sessies over de verschillende thema’s uit de omgevingswet, iets wat in Rotterdam ontbreekt.
Omgevingsvisie zonder oogkleppen
De omgevingsvisie lijkt eenzijdig, door het bestuur, geschreven te zijn om verdichting en bouwprojecten die al in de planning staan zo goed en snel mogelijk doorgang te laten vinden, ondanks alle gevolgen, zoals ook de ROER duidelijk aangeeft. De omgevingsvisie heeft oogkleppen op en is daardoor volledige onbruikbaar als kompas.
De gemeenteraad heeft de omgevingsvisie echter goed (genoeg) gevonden. De conclusie die je hier kunt trekken is dat de raad onvoldoende kennis en notie heeft van de urgentie die klimaat en natuurbeleid voor de volgende generaties heeft. Juist in stedelijk gebied.
Wij hopen dat het nieuwe college start met een grondige revisie van de omgevingsvisie, zonder oogkleppen. De adviezen en berekeningen van deskundigen en experts mogen daarin niet ontbreken!
Nieuwe omgevingsvisie (2023)
Inmiddels is de omgevingsvisie toe aan een herziening. Hiervoor heeft de gemeente een aparte pagina online gezet. Wij zien enorme verwarring ontstaan door te doen voorkomen alsof de omgevingsvisie uit twee delen gaat bestaan, wat wettelijk niet mogelijk is. Er is ook een nieuwe OER (milieu-effect rapportage) gepubliceerd.
De commissie MER en DCMR hebben een advies gegeven over deze nieuwe omgevingsvisie en OER. Let op, deze adviezen zijn geschreven door wetenschappers die het publieke belang voorop zetten, maar op geen enkele manier dwingend kunnen zijn naar de politiek. Het is wel zo dat de gemeenteraad schuld kan hebben als het negeren van deze adviezen leidt tot voorzienbare gezondheidsrisico’s en veiligheidsrisico’s van burgers. Of als het negeren leidt tot verdere achteruitgang van natuurkwaliteit en het overtreden van de klimaatwet.
Het is duidelijk dat uitgangspunt is “30.000 woningen”, zo staat al in de eerste regel op de website geschreven. Omdat toetsbare doelen voor de leefomgeving, water en bodem sturende uitgangspunten, controleerbaar breed georganiseerde inspraak (vanaf alle opties open) en de klimaatwet nog altijd ontbreken kunnen we op voorhand, gebaseerd op de ontwikkelingen van de afgelopen 10 jaar, vaststellen dat natuur, water en gezondheid van de leefomgeving (en daarmee de Rotterdammers) een bijrol gaan spelen.
Ambtenaren worden onder politieke en bestuurlijke druk aangezet om wet- en regelgeving die het publieke belang moeten beschermen en borgen te overtreden. Dit is vast te stellen uit deze drie rapporten: