Samenvatting

Deze website geeft uiting aan het bestaansrecht en doelen van de stichting Rotterdam Natuurlijk! In hoofdzaak heeft alles wat op deze website is geschreven het doel om ruimte voor natuur en water integraal onderdeel te maken van Rotterdams beleid voor de buitenruimte.

Op deze pagina vind je een actueel overzicht van de belangrijkste punten en perspectieven op deze website. Belangrijke wijzigingen of toevoegingen aan de website lees je dus ook hier terug.

Bouwopgave van 50.000

De conclusie na het doorspitten van recente, huidige en toekomstige plannen, alsmede de Rotterdamse omgevingsvisie, is dat de bouwopgave van 50.000 woningen tot 2040 de oorsprong is van alle druk die het college zet op toevoegen van steen ten koste van natuur en water, los dus ook van alle adviezen en richtlijnen van wetenschappers en experts op gebied van water, biodiversiteit en gezondheid. Deze ambitie heeft het college zichzelf opgelegd, geen verplichting vanuit de provincie of de regering.

Het college houdt sindsdien stijf de oogkleppen op en bouwt gestaag verder aan meer gebouwen, meer wegen, meer mensen, meer verkeer. Met voor iedereen: minder ruimte, nog slechtere lucht, hetere plekken en grotere kans op wateroverlast.

Het is ons niet duidelijk waarom het college deze weg is ingeslagen en daarin volhardt. Alsof het doel heilig is. Terwijl 50.000 woningen binnenstedelijk toevoegen geen verwacht effect heeft op het probleem van het huidig tekort aan betaalbare woningen.

In de bredere context van “woningnood” is zowel de definitie, oorzaak en oplossing onderwerp van veel discussie en is er geen enkele consensus. Het CBS geeft aan dat het verschil tussen de woningvooraad en het aantal huishoudens historisch gezien helemaal niet hoog is.

Er is wel een groot tekort aan betaalbare huizen, maar die bouwt Rotterdam nauwelijks bij; als ze al “betaalbaar” zijn, dan zijn ze ook heel klein. Hoe kan bijbouwen dan toch zo hoog op de agenda staan? De verdichting in Rotterdam draagt nauwelijks bij aan het oplossen van de woningnood, maar creëert wel heel veel andere problemen. Bevolkingstoename heeft nu eenmaal consequenties op milieu, onderwijs, buitenruimte etc.

De bevolkingsgroei in Nederland komt momenteel volledig voor rekening komt van arbeidsmigratie En dat is een politieke keuze. Het lijkt een doel op zich, ingegeven om eeuwigdurende economische groei na te streven, we hebben immers teveel vacatures. Zijn er geen grenzen? Hoe hoog wordt een boom maximaal? Hoe oud wordt een mens? Waar liggen de grenzen van onze wereld? Hierover gaat het raamwerk van de planetaire grenzen en in het kielzog de donut-economie.

Oogkleppen

De oogkleppen die het college blijft ophouden zijn er in drie categorieën:

De uitstoot van broeikasgassen binnen gemeente Rotterdam, inclusief de haven. Van belang om te beoordelen hoeveel Rotterdam bijdraagt aan het stoppen of beperken van de opwarming van de aarde. Er is nu actie nodig voor het dempen van langetermijneffecten, zoals 30 of 100 cm zeespiegelstijging in 2100 en zeer extreem weer. Het akkoord van Parijs is het doel, maar dit is niet meer haalbaar volgens de meeste deskundigen. Wat nu?

De ruimte in Rotterdam voor natuur en water en daarmee voor de mens. Van belang voor de leefbaarheid en gezondheid van mensen en dieren. Biodiversiteit is hier het sleutelwoord en de noodzaak om een maatschappij te creëren die draait op een balans tussen economie en biologie. Sinds de Nota Ruimte uit 2004 is er een richtlijn voor stedelijk gebied van 75m2 groen per woning binnen 500 meter.

De samenwerking tussen bestuur, burger en wetenschap. Van belang om vroegtijdig kansen en bedreigingen te zien, maar ook snel te kunnen aanpassen. Er is veel kennis, ervaring en draagvlak voor besluiten.

Als het college deze oogkleppen af zet zouden de volgende vragen een antwoord kunnen krijgen:

Hoe is het besluit tot het bouwen van 50.000 woningen (Barendrecht telt er nog geen 20.000) binnen de stad tot stand gekomen?
Wie zijn bij dit besluit betrokken, politici, burgers, wetenschappers? Wat zijn de uitgangspunten?
Wat zijn wij als inwoners bereid daarvoor als wisselgeld te betalen (extra broeikasgassen, hitte, leefbaarheid, natuur, gezondheid)?
Wat zijn de omgevingswaarden waaraan de stad nu moet voldoen om in leefbare te blijven voor volgende generaties?
Wat betekent dit voor de plannen voor de fysieke ruimte?

Op dit moment heeft het Rotterdamse bestuur geen antwoord op deze vragen, terwijl de antwoorden noodzakelijk zijn voor de kaders van beleid en alle gebiedsontwikkelingen in Rotterdam. Het bestuur heeft, al dan niet bewust, zichzelf en de Rotterdammers een rad voor ogen gedraaid door zoveel nadruk te leggen op bouwen en zo weinig oog te hebben voor de kwetsbare situatie waarin Rotterdam en de Rotterdammers zich bevinden.

Kennis en wetenschap

Omdat aan kennis een groot tekort is, niet alleen in de politiek, maar bij heel veel mensen, verzamelen wij heel veel kennis op deze website. Hopelijk presenteren we het toegankelijk, maar het kan altijd beter. Hieronder een lijst per thema van wat je hier tot in details kunt terugvinden:

Broeikasgassen

De wereld zit met de aanhoudend hoge uitstoot van broeikasgassen op een scenario van 2 of meer graden opwarming deze eeuw.
De bebouwde omgeving draagt voor 40% bij aan de uitstoot van broeikasgassen. Dit is bouw, gebruik, onderhoud en sloop samen. Niet bouwen, maar ook hergebruiken van gebouwen levert gigantische uitstoot besparingen op.
Hoogbouw zorgt voor twee tot drie keer zoveel uitstoot van broeikasgassen t.o.v. gebouwen van vier verdiepingen. Over de hele linie, dus tijdens bouw, gebruik, onderhoud en sloop.

Water

Om tekorten en overschotten van water te kunnen opvangen hebben we veel ruimte nodig voor het water, zo zegt de deltacommissaris.
Toekomstige waterwerken hebben ruimte nodig om de snel toenemende dreiging het hoofd te bieden.
Het scenario (KNMI SPP5-8,5) voor de stijging van de zeespiegel waar we nu op zitten (dat is door de blijvend stijgende uitstoot een hoge temperatuur scenario) projecteert grote overstromingen van de buitendijkse gebieden in Rotterdam, nog voor het eind van deze eeuw.
Om hitte lokaal te bestrijden werken twee dingen heel goed: reflecteren van zonlicht/warmte en verdampen van water. Verdampen van water werkt heel goed via grote bomen. Deze bieden tevens schaduw. Hiervoor is heel veel water nodig, met name dus als het droog is. Hoe past dempen van water/havens is dit perspectief? Hoeveel oppervlak in Rotterdam is licht/reflecterend?

Natuur

De biodiversiteit en tegelijk de gezondheid van mensen in de stad kan worden hersteld door 75m2 groen per woning als minimale norm te hanteren (Nota Ruimte 2004). Groen is dan gedefinieerd als diversiteit en verschillende lagen in volle grond. Het RIVM voegde hier de richtlijn van 400m2 groen per woning binnen 5 kilometer aan toe. Daarmee wordt ingezet op 1 hectare groen per 1 hectare gebouwen en infrastructuur.
Mensen en dieren hebben natuur nodig, zijn onderdeel van de natuur. Mensen en natuur los van elkaar zien, bijvoorbeeld door bij een park te spreken over “verblijfskwaliteit”, beredeneert vanuit de mens, maakt het onmogelijk om een park of stadsbos als inclusief gebied te bestempelen.
Als je de aarde als perspectief neemt, geeft het raamwerk van de planetaire grenzen een pijnlijk bruikbare kijk op hoe ver we al over verschillende grenzen heen zijn.

Wettelijk kader

Stadsontwikkeling gebruikt alleen de wettelijke toetsingskaders als kaders. Er wordt helemaal niets van IPCC, KNMI, Rli, DCMR over klimaat, leefbaarheid, gezondheid meegewogen bij gebiedsontwikkeling. Dit gaat hooguit als “aanbeveling” mee naar de ontwikkelaar.
Door het ontbreken van deze kennis in de toetsingskaders wordt het mogelijk om Rotterdam (en elke andere stad op voldoende afstand van een Natura2000 gebied) volledig dicht te bouwen. Als de natuur in Rotterdam niet wettelijk beschermd wordt, wil dat dan zeggen dat natuur in Rotterdam minder belangrijk is dan elders?

Samenwerken

Bij het maken van beleid zitten er zelden wetenschappers aan de onderhandelingstafel. Zo worden keuzes vooral politiek gemotiveerd en staan los van kennis en de wetenschap.
Inspraak en betrokkenheid is op meerdere plekken in Nederland, maar ook daarbuiten zeer succesvol ingezet bij grote sociale en maatschappelijke vraagstukken.
Bijvoorbeeld in een burgerberaad, waarbij een willekeurige groep inwoners, samen met een deskundigen panel een vraagstuk moet oplossen.

Feiten en fabels

Groene daken dragen zelden bij aan biodiversiteit en natuur en grotere daktuinen zorgen voor flink wat extra CO2 uitstoot. Als je bomen op een dak wilt zetten heb je zoveel extra bouwmateriaal nodig om deze te dragen en vast te houden (bij storm) dat geen sprake mee is van enige CO2-balans tussen het toegevoegde groen en bouwmaterialen/onderhoud.
Hoogbouw is voor niets een oplossing. Zelfs niet voor verdichting zeggen onderzoekers. De nadelen: duur (materiaal, constructie, onderhoud, sloop), energie-inefficiënt, windhoeken, schaduw, anti-sociaal, hogere temperatuur buiten en verkeersafwikkeling zijn de belangrijkste.

Cultuur- en natuurhistorisch

De fysieke omgeving heeft een grote invloed op de cultuur. Historische natuur, bouwwerken en infrastructuur hebben ook een intrinsieke waarde voor de inwoners en bezoekers van een stad. Behoud en versterking van deze intrinsieke waarde is essentieel voor een samenleving.
Dat betekent dat deze waardevolle iconen in de fysieke omgeving ruimte nodig hebben om de waarde te behouden. Daarmee kunnen we de cultuur en identiteit van de stad en de inwoners doorgeven aan de volgende generaties.

Deze pagina wordt bijgewerkt als er nieuwe informatie of kennis beschikbaar komt over klimaat, natuur, beleid en besluiten van de gemeente.